Публікацыя «нарадзілася» выпадкова. Гэта менавіта той выпадак, калі словы чалавека кранаюць душу, і іх хочацца вынесці ў загаловак.
Я праязджала па вёсцы Звяняцкае. Прырода паступова сустракае восеньскую пару. Птушкі раз-пораз стаямі шугаюць над прасторамі, мацуючы крылы, ці, абляпіўшы правады электраліній, гаманлівым шчабятаннем перагаворваюцца. Мабыць, абмяркоўваюць будучыя пералёты ў няблізкія паўднёвыя краі. А вяскоўцы, як заўсёды, шчыруюць. У іх пачаўся «фітнес па-беларуску» – на агародах людзі капаюць бульбу. Кожны спрабуе як мага хутчэй выбраць ураджай.
На ганку заўважыла Ніну Ульянаўну Алейнік. Гэта ўпаўнаважаная Звяняцкага, гаспадарлівая і чулая жанчына. Яна мясцовая, закончыла музычнае вучылішча ў Гомелі і гістарычны факультэт БДУ. З 1977 па 1991 год узначальвала Звеняцкоўскую школу (дарэчы, у гісторыі гэтай установы адукацыі было толькі два кіраўніка: Ніна Ульянаўна і яе сястра Кацярына). З 1991 па 2002 год яна была старшынёй сельсавета. Мае шмат ганаровых узнагарод. А галоўнае – карыстаецца вялікім аўтарытэтам сярод людзей.
Я не змагла праехаць міма і не спытаць яе пра справы.
– Добры дзень. Як Вы? Якія навіны ў вёсцы? Як бульба? – падыходжу да брамкі і цікаўлюся цераз плот у жанчыны.
– Прывітанне. Дзякуй, справы мае добра. У вёсцы таксама ўсё спакойна, усе занятыя – капаюць бульбу. Сёлета ўраджай нядрэнны, – як заўсёды, з ветлівай усмешкай адказвае Ніна Ульянаўна і запрашае праходзіць у двор.
– Добра ў вас тут, у вёсцы. Няма ніякай мітусні. Нездарма кажуць, што тут і дыхаецца лягчэй, – працягваю гутарку.
– Так. Вось я выходжу раніцай на вуліцу – і гэта ўжо падстава ўсміхнуцца і сказаць радаснае «прывітанне» новаму дню, шчырае «дзякуй» за магчымасць жыць мірна, спакойна.
І вось пасля гэтых слоў пра мір і спакой размова неяк сама павяла нас за гарызонты вёскі – у падзеі агульнарэспубліканскія.
– Сакрэт поспеху просты: хочаш мець шчаслівую сям’ю, добры дом і ўладкаваны ўчастак, квітнеючую краіну – працуй, а не ганьбі! Словы могуць моцна параніць, бяздзейнасць адкінуць на некалькі крокаў назад… І толькі старанні, прыкладзеныя намаганні абавязкова знойдуць водгук і падтрымку, – выказала меркаванне мая субяседніца.
– Як лічыце, мы сталі іншымі? – пытаюся.
– Моладзь стала іншай. Ёй проста няма з чым параўнаць. Яны не памятаюць цяжкія дзевяностыя гады. Я працавала ў сельсавеце, і прадавец магазіна прыбягала да мяне, каб я дапамагла падзяліць крэсла паміж двума пакупніцамі. У адной жанчыны было двое дзяцей, у другой – шасцёра. Вось і вырашылі, што варта ўступіць шматдзетнай. Сучасная моладзь не ведае, што можа страціць. Нам з дзяцінства прывівалі любоў да радзімы, да зямлі, да сваіх людзей. Нас вучылі працаваць. Мы таксама, як і зараз, разам з бацькамі з дзяцінства капалі бульбу, нарыхтоўвалі сена. Мы ведалі цану кавалачку хлеба і рублю. У мяне былі яркія і насычаныя маладыя гады, хаця час таксама быў няпросты. Але мы жылі дружна, уступалі ў камсамол, збіралі макулатуру, ездзілі з песняй на ўборку буракоў і морквы. А цяпер што? Інтэрнэт, сацыяльныя сеткі, плошчы… Юнакі і дзяўчаты быццам пад гіпнозам ад безсэнсоўных абяцанняў і агітацый, – адказала Ніна Ульянаўна.
– Мы забываемся, хто мы ёсць, адкуль ідуць нашыя карані? – працягваю я.
– На жаль, якраз гэта мы зараз і назіраем у некаторых выпадках. Але гэта хутчэй выключэнне, паглядзіце: такіх жа людзей няшмат. Ведаеце, даводзілася чуць крыўднае, што «цывілізацыя да вёскі не дайшла». А па мне, менавіта тут яе захавалі. Тут, у вёсцы, заўважаю і адчуваю час. Адчуваю еднасць людзей. Паглядзіце – вунь побач з вёскай гаспадарка кукурузу ўбірае. Сельскія працаўнікі жывуць абсалютна іншымі крытэрамі і планамі. Мы, вяскоўцы, шчыра не разумеем, як у такія важныя жнівеньскія-вераснёўскія дні можна займацца чым-небудзь іншым, акрамя адвечных сялянскіх клопатаў. Толькі паспявай! – кажа жанчына.
– Атрымліваецца, вёска па-за палітыкай?
– Мы таксама, як усе, перажываем. Мы неабыякавыя. Мы сочым за навінамі. Я не гляжу фільмаў па тэлевізару, бо вочы баляць, а вось навіны абавязкова. Ніколі не прапускаю. Вось учора чула, што Павел Латушка выехаў у Польшчу. Мы ўсё бачым, ведаем, але не разумеем, як гэта ўсё можа адбывацца ў нашай краіне. Самай лепшай краіне. Сапраўды, я не разумею… Яшчэ хварэю за нашых спартсменаў – гляджу біатлон і тэніс. Гонар перапаўняе, калі чую наш гімн і бачу, як уздымаецца наш сцяг. Падкрэсліваю: наш сцяг! – гаворыць Ніна Ульянаўна.
– А што наконт усяго гэтага думаюць Вашы аднавяскоўцы. Вы ж стараста, напэўна, Вам давяраюць свае думкі і меркаванні, – працягваю цікавіцца я.
– Людзі працуюць, адпачываюць, сварацца і мірацца без «лайкаў» і каментарыяў. Мы рэдка абмяркоўваем гэтую тэму, у асноўным усе спадзяёмся, што хутка ўсё закончыцца і мы вернемся да звычайнага, спакойнага жыцця. У нас часцей размовы пра надвор’е, гэта вельмі важна, бо надвор’е для агарода, а агарод – гэта цэнтр сусвету для вяскоўцаў, – усміхаючыся, адказвае субяседніца.
– Вы верыце ў светлую будучыню?
– Безумоўна. А як інакш? Я вельмі хачу, каб нашы дзеці і ўнукі раслі ў міры і згодзе. Каб наша краіна развівалася і квітнела. Каб усе мы былі шчаслівыя. А для гэтага трэба ўраджай збіраць, а не на забастоўкі заклікаць! – завяршыла размову Ніна Ульянаўна і, развітаўшыся, працягнула капаць бульбу.
Наталля РЭВЯКА.
Фота аўтара.
